Trong suốt 75 năm qua, mối quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam và Liên Xô (nay là Liên bang Nga) đã không ngừng phát triển, đặc biệt là trong cộng đồng người Việt tại các thành phố lớn của Nga. Một trong những biểu tượng của sự gắn kết này là phòng trưng bày “Việt Nam – Đất nước – Con người” tại thành phố Ekaterinburg, thủ phủ của tỉnh Sverdlovsk ở vùng Ural. Đây không chỉ là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa Việt Nam mà còn là cầu nối bền chặt giữa hai dân tộc, góp phần củng cố tình hữu nghị lâu dài giữa Việt Nam và Nga.
Ekaterinburg, một thành phố lớn nằm ở khu vực phía Đông dãy núi Ural, được biết đến như một trung tâm văn hóa và kinh tế của nước Nga. Tuy nhiên, cộng đồng người Việt tại đây hình thành muộn, vào khoảng năm 1993, khi thành phố này vẫn là khu vực quân sự và cấm người nước ngoài. Mặc dù dân số người Việt tại Ekaterinburg không đông, chỉ vài trăm người, nhưng cộng đồng này luôn duy trì sự ổn định và nhận được sự đánh giá cao từ chính quyền sở tại.
Trong suốt 40 năm qua, người Việt tại Ekaterinburg đã không chỉ tập trung vào công việc kinh tế mà còn tích cực gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc. Một trong những minh chứng rõ ràng cho điều này là phòng trưng bày “Việt Nam – Đất nước – Con người,” được đặt tại khu chợ sầm uất nhất thành phố, trở thành nơi mọi người có thể tìm hiểu về lịch sử, văn hóa Việt Nam và mối quan hệ hữu nghị giữa hai quốc gia.
Phòng trưng bày được bố cục đơn giản nhưng trang trọng, với bức chân dung của Chủ tịch Hồ Chí Minh được đặt ở vị trí trung tâm. Tại đây, khách tham quan có thể xem các phim tư liệu về chuyến thăm Ekaterinburg của Chủ tịch Hồ Chí Minh và những hình ảnh về sự hợp tác giữa Việt Nam và Liên Xô trong quá khứ. Các hình ảnh về các địa danh nổi tiếng, di sản thiên nhiên và danh lam thắng cảnh của Việt Nam cũng được trưng bày, giúp bạn bè Nga hiểu thêm về đất nước hình chữ S.
Bên cạnh đó, phòng trưng bày cũng giới thiệu những thành tựu nổi bật của Hội người Việt tại Ekaterinburg, cùng với các hiện vật phản ánh sự giúp đỡ của các chuyên gia Liên Xô trong chiến tranh Việt Nam. Một trong những câu chuyện đặc biệt được kể lại ở đây là về Trung tá Valery Skoryak, người đã giúp đỡ lực lượng phòng không Việt Nam trong những năm 1970. Ông cùng gia đình đã nhận được sự hỗ trợ kịp thời từ cộng đồng người Việt sau khi chịu ảnh hưởng của chiến tranh. Đây là minh chứng rõ ràng cho truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam.
Phòng trưng bày không chỉ là nơi lưu giữ các giá trị lịch sử, mà còn là địa chỉ “đỏ” trong việc quảng bá văn hóa Việt Nam tới các bạn trẻ và thiếu nhi người Việt sinh ra và lớn lên tại Ekaterinburg. Nguyễn Thanh Hiếu, một nghiên cứu sinh tại Đại học Tổng hợp Liên bang Ural, cho biết ngoài giờ học, anh còn tham gia làm hướng dẫn viên tại phòng trưng bày. Hiếu chia sẻ rằng đối với anh và nhiều bạn trẻ khác, phòng lưu niệm không chỉ là nơi kết nối hai nền văn hóa mà còn là cơ hội để giới thiệu về đất nước và con người Việt Nam đến với bạn bè Nga.
Cộng đồng người Việt tại Ekaterinburg cũng không ngừng hướng về quê hương và luôn quan tâm đến sự phát triển của đất nước. Ông Lê Thành Độ, Chủ tịch Hội người Việt tại tỉnh Sverdlovsk, người sáng lập phòng trưng bày, chia sẻ rằng dù xa quê hương nhưng cộng đồng vẫn luôn theo dõi những chính sách mới của Nhà nước Việt Nam. Mặc dù kiều bào không phải là người thụ hưởng trực tiếp những chính sách mới, nhưng khi chứng kiến đất nước phát triển, sạch đẹp, hiện đại và bắt kịp xu thế thế giới, kiều bào càng thêm tự hào và có thêm động lực đóng góp cho sự phát triển của Việt Nam.
Cộng đồng người Việt tại Nga hiện nay đã có mặt ở hầu hết các thành phố lớn, và những “góc nhỏ Việt Nam” như phòng trưng bày ở Ekaterinburg đang ngày càng nhiều hơn. Những góc này không chỉ là niềm tự hào của bà con kiều bào mà còn là biểu tượng sống động của mối quan hệ hữu nghị bền chặt giữa hai dân tộc, đã trải qua ba phần tư thế kỷ.
